آشنایی با شهرستان میانه (قسمت 2 از 30): فلسفه شهرنشینی و شکل گیری میانه
محمد صادق نائبی
در
4 دیدگاه
104 بازدید
شکل گیری هر شهر با عوامل مختلفی مرتبط است. این عوامل برای هر شهری متفاوت است. آب و هوا، اقتصاد، تجارت، امنیت و دهها عامل دیگر، از عوامل شکل گیری شهرها میباشد. شهر میانه نیز از این امر مستثنی نیست و قطعاً عواملی وجود داشته اند که باعث تشکیل چنین شهری در قدیم و بقای آن در هزاره های گذشته شده است. توجه به فلسفه ایجاد و بقاء این شهر و هر شهر دیگر میتواند جالب توجه باشد.
عوامل عمده در شکل گیری شهر میانه را میتوان چنین برشمرد:
- هوای مناسب منطقه و چهار فصلی بودن آن.
- برخورداری از آب فراوان از جمله دهها رودخانه و قنات.
- برخورداری از خاک مناسب برای کشت.
- برخورداری از امنیت دفاعی بوسیله دژهای طبیعی بنام کوهها. کوهها در جنگهای قدیمی، نقش بسزایی در خنثی کردن حمله دشمن ایفا میکرده است. کوهها برخلاف دشت و بیابان، جای مناسبی هم برای دفاع است و هم برای فرار از دست دشمن.
- سیاست حکومتی: میانه از شهرهای استراتژیک مادها و مانناها از هزاره قبل از میلاد تا الآن بوده و به عنوان دروازه ورود به ماد کوچک یا همان آذربایجان قدیم عمل کرده است. حفظ این نقطه برای حکومتها مهم بوده است. شاهد این مدعا، انفجار دو پل باستانی قیز کؤپروسو و پردلیس در قرن اخیر میباشد.
- قرار نگرفتن در مسیر گسلهای زلزله: بررسی گسلهای منطقه میانه و استخراج زلزله های رخ داده در آن در 100 سال گذشته از روی زلزله نگارهای معتبر بین المللی نشان میدهد که میانه به لطف کوههای ریز و درشت و بهم فشرده اطراف خود که در حکم میخ و ستون عمل میکنند, در 100 سال گذشته، زلزله 5/5 ریشتری ندیده و از این بابت جای امن بشمار میرود.
- پل ارتباطی شهرها: قرار گرفتن میانه بر سر راه جاده ابریشم در هزاره های پیشین و نیز قرار گرفتن در مسیر جاده ترانزیت اروپا و آسیا باعث دوام و بقای میانه شده است.
- موقعیت منطقه ای: میانه بهترین نقطه ای است که میتوان با تبریز، زنجان، اردبیل، کردستان و گیلان مراوده و رابطه داشت. هرچند اکنون راههای این شهر به تناسب وسائط نقلیه نیست اما پیشینیان در گذشته ای نه چندان دور با چهارپایان خود به راحتی حتی با کردستان و گیلان نیز مراوده داشته اند.
- نزدیکی به تبریز و اردبیل : اردبیل در دوره اسلامی تا هجوم مغول و تبریز از دوره مغول تا حکومت پهلوی بعنوان قطب مهم اقتصادی، تجاری و فرهنگی بوده است. از این شهرها چه در تاریخ کهن و چه در تاریخ جدید، بعنوان شهرهای قدرتمند و پررونق نام برده شده است. همیشه چنین شهرهای خورشیدی، شهرهای اقماری در اطراف خود تشکیل داده اند. میانه بخاطر نزدیکی به این دو قطب، همواره پایدار مانده است.
باسلام واحترام
مهندس نائبی با تشکر از مطلبتون در مورد روستای گلنگدر هم مطلب بزارین ممنون میشم.مرسی
با سلام خدمت جناب نائبی.آیا واقعا میانه دروازه آذربایجان بوده است ؟ساوه دروازه آذربایجان نیست؟
سلام جناب نائبی
در خصوص پل پردلیس چه اطلاعاتی دارید این پل کجاست؟