1 ـ استاد آشیق بولود ـ استاد ساز و آواز آذربایجانی

استاد آشیق «بولود جوادی» نوازنده پرآوازه و کهنه­کار ساز آذربایجانی که اکنون در 85 ساله است، در سال 1312 شمسی در روستای اوزال چشم به جهان گشود و در ایام کودکی به شهر میانه کوچ کرد. او یادگاران آشیق های اصیل و توانمند آذربایجان است که شعر میگفتند، ترانه میساختند و آنرا میتواختند. در شادی و غم مردم در کنارشان بودند و برای تمامی رخدادهای اجتماعی از تولد و عروسی تا کاشت و برداشت، ترانه میخواندند. از آشیق بولود صدها اجرا و هزاران بیت شعر فولکلوریک و شاگردان و دنباله روان بی شمار باقی مانده است.

2 ـ استاد اجلی ـ خالق سبک گلگشت، معمار، خوشنویس، نقاش، شاعر

استاد قربانعلی اجلّی فرزند محمدعلی، 79 ساله، خطّاط و نقاش برجسته کشور و شاگرد استاد میرخانی در بهمن ماه سال 1318 در شهر میانه دیده به جهان گشود. تحصیلات خود را در دبستان فردوسی و دبیرستان پهلوی میانه گذراند و در سال 1339 موفق به دریافت دیپلم طبیعی از دبیرستان ایرانی ـ فرانسوی رازی تهران شد. کارشناسی ارشد مهندسی معماری را در سال 1353 از دانشکده هنر تهران دریافت کرد. ایشان در سال 1343 سبک گلگشت (نقاشی با خط) را در هنر بنیان نهاد. او مسلط به انواع خطوط ایرانی از خط نستعلیق تا خط نسخ است. در خوشنویسی شاگرد اساتید برجسته تاریخ خوشنویسی: استاد میرخانی، استاد علی اکبر کاوه، استاد ابراهیم بوذری، استاد احمد نجفی زنجانی، میرزا طاهر خوشنویس. همچنین به مدت بیست سال در نقاشی برای استاد اسماعیل آشتیانی، استاد حسین کاظمی، استاد محسن وزیری، استاد بهزاد، استاد مصیری و استاد محمود اولیاء شاگردی کرد و در نهایت در سال 1376 به مقام استادی انجمن خوشنویسان ایران و در سال 1390 به نشان عالی درجه یک ملی مفتخر شد. استاد شهریار درباره او میگوید:

در غزل و شعر «شهریار» من استم   ـ   در خط و نقشی تو شهریار، اجلی

 3 ـ جمشید هاشمپور (آریا) ـ بازیگر سینما

جمشید هاشم پور معروف به جمشید آریا، بازیگر معروف سینمای ایران، در سال 1323 شمسی در خیابان سلسبیل تهران متولد شد. پدرش پیش از تولد جمشید، میانه را به قصد تهران ترک کرد امّا برادران و دیگر اقوام او تا الآن در میانه مانده اند. جمشید هاشمپور، دیپلم ریاضی خود را در تهران دریافت کرد و در 24سالگی به دعوت ساموئل خاکچیان از سال 1347 وارد سینما شد امّا بعد از بازی در 5 فیلم به یکباره خود را کنار کشید تا اینکه در سال 1360 مجدداً به صحنه بازگشت. بیشتر مردم هنر بازیگری او را در سال 1363 و در فیلم تاراج ساخته ایرج قادری دیدند. او تا سالها بعد از آن فیلم ، محبوب نخست سینمای ایران بود. هاشمپور در 30 سال گذشته، نقش اول یا یکی از نقشهای اصلی حدود 80  فیلم سینمائی را بازی کرده است.

4 ـ استاد بهرام سارنگ(آزمکان) ـ استاد آواز

بهرام سارنگ (آزمکان)، استاد آواز موسیقی اصیل ایرانی، در مهرماه 1330 در شهر میانه متولد شد. تحصیلات ابتدایی را در دبستان بحری و متوسطه را در دبیرستان شاپور میانه گذراند و دیپلم خود را در تبریز گرفت. در 13 سالگی به فراگیری ویولون نزد مرحوم طالبپور ـ دبیر سابق زبان میانه ـ پرداخته و مقدمات تئوری موسیقی را نیز در کنار این آموزش عملی، فرا گرفت. او سه بار مقام نخست آواز استان آذربایجان شرقی را در مسابقات  هنری آموزشگاهها کسب کرد و تنها 17 سال داشت که صدای گرمش از رادیو تبریز پخش شد و در 26 سالگی به رادیو ملّی ایران راه یافت. در 20 سالگی تهران را به عنوان محل تحصیل انتخاب کرد و ردیفهای آوازی را در هنرستان عالی موسیقی و در نزد استاد محمود کریمی فرا گرفت و از استاد اسماعیل مهرتاش بهره های فراوانی برد. کنسرتها و آلبومها و شاگردان متعددی از استاد اکنون به یادگار مانده است. او در سال 1391 در کشور آمریکا مبتلا به سرطان خون شده و درگذشت و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا دفن گردید.

5 ـ استاد امیرعطایی ـ سازنده کمانچه و سه تار

استاد بیاض امیرعطایی ، استاد بی بدیل ساخت کمانچه و سه تار کشور، در سال 1334 در روستای حاج خلیل میانه متولد شد. اجداد ایشان که از ملاّکین منطقه بودند، همگی سازنواز بوده و از آواز خوبی هم برخوردار بودند. پدرش نی­نواز و جدّش تارزن بود و جدّ بزرگش هم تار می زد و هم صدای خوبی داشت. کمانچه ایشان را میتوان در دستان استاد کلهر و سه تارش را میتوانستیم در دستان استاد محمدرضا لطفی ببینیم. استاد امیرعطایی در سال 1344 در 10 سالگی همراه با خانواده راهی تهران شد و در 13 سالگی به هنر منبّت کاری پرداخت. سپس تحت تعلیم، استاد قنبری، بنیانگذار کارگاه سازندگان ساز، به ساخت کمانچه و سه تار پرداخت. اکنون به جرأت میتوان گفت: در کمانچه برندی معتبرتر از استاد بیاض امیرعطایی وجود ندارد.

 6 ـ جعفر پناهی ـ کارگردان سینما

جعفر پناهی تنها کارگردان ایرانی سینما که تاکنون موفق به دریافت تمامی جوایز سینمائی سطح الف جهان شده است، در سال 1339 شمسی متولد شد. پدرش اهل روستای اِیوره و مادرش متولد بالسین است. در سال 1367 از دانشکده صدا و سیما در رشته کارگردانی فیلم فارغ التحصیل شد. فعالیت سینمایی او با ساخت فیلم کوتاه «یارالی باشلار» در سال 1366 و در زمان دانشجوئی آغاز شد اما نخستین تجربه در فیلم بلند را با دستیاری کارگردان در فیلم «ماهی» در سال 1367 شروع کرد. او در نخستین تجربه ساخت فیلم بلند با ساخت فیلم «بادکنک سفید» در سال 1995 برای نخستین بار در تاریخ سینمای ایران موفق به دریافت دوربین طلائی فستیوال کن شد. پناهی با کسب 52 جایزه بین المللی به عنوان پرافتخارترین کارگردان کشور از حیث کسب جوایز معتبر بین المللی شناخته میشود. نگاهی به افتخارات و جوایز بین المللی این هنرمندی میانه ای باور نکردنی است: دوربین طلائی کن،شیر طلائی ونیز، خرس نقره ای برلین، پلنگ طلائی لوکارنو، جایزه ویژه هیئت داورانِ نوعی نگاه، هوگوی طلائی شیکاگو، پرمِدِئوس طلائی فستیوال تفلیس، جایزه سال منتقدین دنیا، پودوی طلائی فستیوال آرژانتین، خوشه طلائی والادولید اسپانیا، لاله طلائی استانبول.

 7 ـ استاد فریدون صالحی ـ سازنده ویولن

متولد 1328 در روستای حاج حلیل میانه، سازنده ممتاز ویولن که سازهای ایشان را اساتید برجسته و نوازندگان ویولن مانند پرویز یاحقی یا همایون خرم و یا حبیب الله بدیعی می نواختند. در سال 1349 به هنرستان عالی موسیقی راه یافت. بعد از خدمت سربازی و برحسب اتفاق و آشنایی با یک اهل موسیقی، به ساخت ساز تمایل پیدا کرد و زیر نظر استاد ابراهیم قنبری، ساخت ویولن را فراگرفت و در عرض چند دهه به برجسته ترین یا یکی از برجسته ترین برندهای ویولن تبدیل شد. استاد صالحی در نخستین ارزشیابی هنرمندان کشور در سال 1377 به نشان عالی درجه یک هنری در رشته ساز زهی نایل شد.

8 ـ استاد محمود طلوعی ـ نویسنده

مرحوم استاد طلوعی، نماینده دوره 23 میانه در مجلس ملی، در سال 1309 در شهر میانه متولد و در مرداد 1394 با برخورد یک موتورسیکلت در خیابان جردن تهران درگذشت.تحصیلات ابتدایی را در میانه و تحصیلات تکمیلی را در دارالفنون فراگرفت و در دانشگاه تهران با مدرک کارشناسی  زبان فرانسه فارغ التحصیل شد. سردبیر مجله خواندنیها شد و مجله مسائل جهان را بنیان نهاد. مشاور و مدیرکل روابط عمومی وزارت دارایی شد و در سال 1350 با رای مردم میانه به مجلس ملی راه یافت.تسلط کامل او به 5 زبان، او را یک نویسنده قدرتمند و ممتاز کرده بود که بیش از 100 جلد کتاب مرجع و تاریخی مانند دانشنامه تاریخ یا تاریخسازان را از خود به یادگار گذاشت. او در قطعه نام آوران بهشت زهرا دفن شد.

9 ـ استاد جواد جواهری ـ مدرس تار و آواز

استاد جواد جواهری، نوازنده برجسته تار و استاد آواز اصیل ایرانی در سال 1318 در محله حاج تقی میدانی میانه متولد شد. پدرش در آن زمان دندانپزشک تحصیل کرده آلمان بود و پدربزرگش حاج اسماعیل زرگر، جواهرسازی بود که نام خانوادگی شان را از آن برگرفتند. دبستان را در فردوسی خواند و راهی تهران و هنرستان عالی موسیقی شد. آواز ایرانی را نزد مرحوم ارژنگی ، قوامی، مهرتاش بنان فراگرفت و تار را از استاد جلیل شهناز آموخت. صدها شاگرد و دهها اجرای کنسرتی یا رادیو ملی از او به یادگار مانده است. استاد جواهری مانند استاد شهریار در سالهای آخر رشته پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران بود که انصراف داده و در دانشگاه تهران رشته ریاضی را برگزید و به مدت 30 سال دروس ریاضی را در دبیرستانهای تهران تدریس کرد.

10 ـ آقا سلیم عبدالله اوف ـ نوازنده تار آذربایجانی

استاد نامدار تار آذربایجانی، آقا سلیم عبدالله اوف نوه ملا تقی گرمرودی در سال 1329 شمسی در نزدیکی باکو متولد شد. پدربزرگش متولد ترک و درس خوانده حوزه نجف بود که در سفری به اصرار اهالی نارادان آذربایجان برای همیشه در آنجا میماند که آرامگاهی نیز در آنجا دارد. آقا سلیم عبدالله اوف، موسیقی را از اساتید برجسته مانند حاج ممدوف، رستموف، کامل احمدوف فراگرفت و به درجه عالی “خالق آرتستی” نائل آمد. او اکنون یک نوازنده قهار و یک مدرس عالی در موسیقی آذربایجان است. او تقریباً برای تمام خوانندگان مطرح باکویی مانند عالیم قاسموف، آقاخان عبدالله اوف، عارف بابایف همراهی کرده است و کنسرتهای متعددی از او در تمام دنیا از جمله ایران اجرا شده است.

11 ـ استاد عسگر محمدی تبار ـ خوشنویس

استاد عسگر محمدی تبار، خوشنویس برجسته معاصر در سال 1345 در روستای قرجه قیای میانه متولد شد. هنر خوشنویسی را از اساتید برجسته خوشنویسی قرن معاصر هاشم زمانیان، امیرخانی، فلسفی و علی شیرازی فراگرفت. در سال 1387 به درجه استادی انجمن خوشنویسان ایران نائل شد و جوایز و افتخارات متعددی در جشنواره ها، مسابقات و نمایشگاههای متعدد کسب کرد. ایشان اکنون مدرس انجمن خوشنویسان ایران میباشد.

برای کسب اطلاعات تفصیلی به کتاب مشاهیر میانه مراجعه کرده و دانلود کنید.

محمدصادق نائبی

 lp